Aktualności
Czy wiesz, że źle zabezpieczona instalacja PV może stać się przyczyną pożaru o skutkach porównywalnych do awarii rozdzielni czy stacji transformatorowej? W obiektach przemysłowych, serwerowniach czy magazynach inwestycja w fotowoltaikę musi iść w parze z odpowiednią ochroną przeciwpożarową. W tym artykule wyjaśniamy, jakie przepisy dla instalacji fotowoltaicznych obowiązują dziś w Polsce, czego wymaga PSP i ubezpieczyciel, a także jak zapobiegać pożarom PV dzięki sprawdzonym rozwiązaniom.
Wzrost popularności PV = nowe wyzwania PPOŻ
Fotowoltaika stała się naturalnym wyborem dla firm i instytucji chcących ograniczyć koszty energii i zredukować ślad węglowy. Widzimy coraz więcej modułów PV na dachach hal produkcyjnych, magazynów, a nawet budynków administracyjnych. Ale wraz z ich rosnącą liczbą pojawia się ważne pytanie: czy za instalacją PV idzie również odpowiednia ochrona przeciwpożarowa? W praktyce wiele obiektów nie ma wdrożonych zabezpieczeń dostosowanych do charakterystyki instalacji PV, co może zwiększać ryzyko pożaru. Brakuje też wiedzy o tym, jakie dokładnie obowiązki ciążą na inwestorze lub zarządcy budynku po zamontowaniu paneli. Warto więc przyjrzeć się obowiązującym przepisom, zanim zrobi to straż lub ubezpieczyciel.
Jakie przepisy przeciwpożarowe dotyczą instalacji fotowoltaicznych?
W Polsce nie ma jednej, osobnej ustawy tylko dla instalacji PV, ale obowiązuje szereg przepisów, które regulują ich bezpieczeństwo pożarowe. Przede wszystkim należy uwzględnić Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2009 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków. To tutaj znajdziemy ogólne obowiązki w zakresie bezpieczeństwa - mają zastosowanie również do instalacji PV. Istotne są także Warunki Techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (WT 2022) - zawierają zapisy dotyczące lokalizacji urządzeń, prowadzenia instalacji elektrycznej czy podziału na strefy pożarowe. W przypadku większych obiektów zalecane (lub nawet wymagane) jest także uzgodnienie projektu z rzeczoznawcą ds. PPOŻ. Dodatkowo, normy ppoż. dla instalacji PV, takie jak PN-HD 60364 i PN-EN 62446, zawierają konkretne wytyczne dotyczące montażu, zabezpieczeń i serwisowania instalacji. Co ważne - straż pożarna i ubezpieczyciele coraz częściej oczekują, że instalacja PV będzie miała zaplanowane sposoby odłączenia napięcia oraz zapewnioną detekcję zagrożeń.
Jakie obowiązki przeciwpożarowe ma inwestor PV?
Z punktu widzenia przepisów, inwestor lub zarządca budynku, na którym znajduje się instalacja fotowoltaiczna, ponosi pełną odpowiedzialność za jej bezpieczne użytkowanie. W praktyce oznacza to m.in. obowiązek zapewnienia zgodności z prawem ochrony przeciwpożarowej oraz przeprowadzenia odpowiednich uzgodnień z rzeczoznawcą ds. PPOŻ - zwłaszcza gdy instalacja znajduje się na obiekcie użyteczności publicznej lub przekracza określoną moc. Obowiązki inwestora PV obejmują również udostępnienie dokumentacji systemu ratownikom, zapewnienie dostępności wyłączników awaryjnych oraz przeszkolenie personelu z procedur odłączenia zasilania. Nie bez znaczenia jest też obowiązek regularnego przeglądu instalacji oraz systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych PV. W przypadku zaniedbań inwestor może ponieść konsekwencje finansowe - np. w razie odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela po pożarze.
Jak zapobiegać pożarom PV w praktyce?
Choć ryzyko pożaru instalacji fotowoltaicznej jest relatywnie niskie, jego skutki mogą być poważne - zwłaszcza w obiektach przemysłowych, gdzie panele często montuje się na dachach z materiałów łatwopalnych lub w pobliżu infrastruktury krytycznej. Dlatego tak ważne jest, by od początku planować zabezpieczenia przeciwpożarowe PV. W praktyce oznacza to zastosowanie rozwiązań takich jak detektory łuku elektrycznego (AFCI) wykrywające niebezpieczne iskrzenia na etapie ich powstawania. Warto również zadbać o szybkie wyłączniki obwodów DC oraz systemy, które odetną napięcie bez konieczności wchodzenia na dach.
Ochrona budynków z fotowoltaiką wymaga także prawidłowego podziału na strefy pożarowe oraz zachowania odpowiednich odległości od łatwopalnych materiałów. Dobrym rozwiązaniem - szczególnie w obiektach z serwerowniami lub rozdzielniami - są systemy detekcji i gaszenia gazem, które można zintegrować z monitoringiem BMS. Dodatkowo warto wdrożyć systemy czujek dymu, temperatury lub gazów zapewniające wczesne ostrzeganie.
Aby skutecznie zapobiegać pożarom PV, zaleca się też regularny serwis i kontrolę stanu instalacji - zarówno od strony elektrycznej, jak i mechanicznej. Te działania nie tylko ograniczają ryzyko, ale też pozwalają udokumentować zgodność z przepisami w razie kontroli PSP lub ubezpieczyciela.
Zadbaj o bezpieczeństwo z Firemar
Instalacja fotowoltaiczna to nie tylko sposób na oszczędności, ale też nowe wyzwania związane z ochroną przeciwpożarową. Przepisy traktują coraz poważniej - zarówno ze strony instytucji państwowych, jak i firm ubezpieczeniowych. Aby uniknąć kosztownych przestojów i problemów przy odbiorach, warto już na etapie planowania pomyśleć o odpowiednich zabezpieczeniach.
Zadbaj o bezpieczeństwo swojego obiektu i zgodność z przepisami. Skontaktuj się z zespołem Firemar - wspólnie zaprojektujemy rozwiązanie PPOŻ, które zabezpieczy Twój system PV od A do Z.